Bio, biodynamisch, en natuurlijke wijnen
De verkoop van biologische producten die niet biologisch zijn, is een misleiding.
In het Franstalige gedeelte van het land moeten alle bedrijven, restaurants of cateraars die een ingrediënt of gerecht met de term "bio" of "biologisch" willen vermelden, gecertificeerd zijn. Daartoe moet elke onderneming aan precieze specificaties voldoen en wordt zij door een officiële certificeringsinstantie gecontroleerd.
In Vlaanderen evenals in Frankrijk bijvoorbeeld, en in tegenstelling tot het Waalse en Brusselse Gewest, zijn restaurants niet verplicht om een audit te ondergaan. Dat kan natuurlijk op vrijwillige basis. De Belgische instanties zijn Certysis, TÜV Nord en Quality Partner.
Voor 2012 hadden we het over wijn van biologische landbouw. Door een Europese verordening is de term "biologisch" uitgebreid tot wijn, die nu ook regels omvat die tijdens de vinificatie moeten worden nageleefd. In 2018 is dit aangevuld met een verordening waarin onder andere meer ecologie, respect voor het milieu en biodiversiteit zijn geïntegreerd.
Wat is het verschil tussen bio, biodynamisch, en natuurlijke en wijnen ?
Zowel bij traditionele als biologische wijnen wordt het gebruik van schadelijke producten steeds meer beperkt door opeenvolgende verordeningen. Dit is dus een stap in de goede richting.
Biologische wijn:
De wijnstokken krijgen geen chemische behandeling, met uitzondering van het gebruik van koper, zwavel en bepaalde toegestane producten die de plant niet schaden. Behandelingen en toevoegingen tijdens de vinificatie zijn uiteraard beperkt. Bijvoorbeeld de maximale dosis zwaveldioxide is 100 mg/l voor een biologische wijn in plaats van 150 mg/l voor traditionele rode wijnen.
Biodynamische wijn:
Dit principe is gebaseerd op de filosofie van Rudolf Steiner (1861-1925) en is in de afgelopen jaren weer van kracht geworden na de constatering dat het besproeien en massaal toevoegen van NPK (stikstof- en fosfaatnitraat) in de intensieve landbouw, de bodem volledig had vernietigd. Biodynamica heeft tot doel de wijnstok nieuw leven in te blazen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan een vitale bodem en waardoor het natuurlijke afweersysteem van de plant wordt versterkt. "Respecteer de natuur en zij zal teruggeven." We ploegen op "worteldagen" en we vernevelen brandnetelthee, mierikswortel, valeriaan, absint.... op de "bladdagen" aan de hand van de maankalender.
Wijnen kunnen worden geklaard met eiwit of klei (bentoniet) en wijnen kunnen worden gefilterd op membraanfilters.
De maximale dosis zwaveldioxide is 80 mg/l voor rode wijn, wat 20 mg/l minder is dan bij biologische wijn. Alle biodynamische wijnen zijn biologisch.
Natuurlijke wijn:
In principe is er geen of zo min mogelijk tussenkomst in de wijn, maar dit hangt af de waardering of het bewustzijn van de wijnbouwer. Het wordt niet officieel gecontroleerd en is gebaseerd op het persoonlijke engagement van de gepassioneerde wijnbouwer. Het gewas moet op zijn minst in biologische of biodynamische landbouw worden geteeld. Anderzijds is de vinificatie vrij van enige inbreng, behalve van 40 mg/l zwaveldioxide.
Natuurlijke wijnen kunnen reductieve aroma's vertonen (H2S, rotte eieren) die vervagen wanneer de wijn van zuurstof wordt voorzien (zie hoofdstuk karaf).
